دەربارەی فرەژنیی پێغەمبەری ئیسلام
سه‌روه‌ر پێنجوێنی
کاتێك باسی (فرەژنی) ی پێغەمبەر دەكرێت، مەلاكان
و هەمو داكۆكیكارە ئیسلامیەكان بەوە پاساو دەهێننەوە كە "پێغەمبەر تەمەنی گەنجیی
خۆی لەگەڵ بێوەژنێكی بەتەمەندا بەسەر بردوە كە خاتو (خەدیجە) یە، و ژنی بەسەردا نەهێناوە،
و تەنها دوای مردنی خەدیجە ژنی تری هێناوە، و لە ژیانی هاوبەشیشی لەگەڵ ژنەكانی دواتریدا
هەر بە وەفا بوە بۆ خەدیجە و زۆر جار باسی كردوە و یادی كردوە". ئەمە وەڵام و
پاساوی مەلاكانە بۆ دیاردەی فرەژنی لە ژیانی پێغەمبەردا. سەرەتا من دەڵێم: شتێكی سروشتیە
پیاو هەمیشە یادی ژنی یەكەمی بكات، بەتایبەتی ئەگەر منداڵی لێی هەبێت و بەكەڵكی هاتبێت
و دوایی لێی مردبێت. بەڵام سەبارەت بەوەی كە پێغەمبەر ژنی بەسەر خەدیجەدا نەهێناوە
كە ئەو لە هەڕەتی لاویدا بوە، ئەمە نابێتە پاساو و كەڵكی نیە بۆ داكۆكیكردن لەو كەسێتیە،
چونكە لە ڕاستیدا خەدیجە خۆی خاوەن‌ماڵ بوە و ئەو بەڕێوەبەری ئەو ماڵ و خێزانە بوە
لە ڕوی داراییەوە، ئاشكرایە و هەمومان دەزانین كە پێغەمبەر هەژار بوە و بۆ خۆی توانای
دروستكردنی خێزانی نەبوە، بەڵام وا دەردەكەوێت لە سەرەتاوە چەند جارێك كاروانی بازرگانیی
خەدیجەی ڕاپەڕاندوە و دواتریش چوەتە سەر ماڵی ئەو بێوەژنە دەوڵەمەندە، ئیتر كە چوەتە
سەر ئەو ماڵە توانیویەتی خۆی بۆ بیركردنەوە و تێڕامان و پەرستشەكانی یەكلایی بكاتەوە
و (تفرغ) بكات تا ڕادەی ئەوەی ببێتە دامەزرێنەری یەكێك لە ئایینە گەورەكانی جیهان.
ئیتر لە ڕاستیدا خەدیجە خاوەنی ماڵ بوە و پێغەمبەر نەیتوانیوە ژنی بەسەردا بهێنێت.
لە ڕاستیدا لە سەرەتاشدا هەر خەدیجە ناردویەتی بە شوێن موحەممەددا، واتە ـ ئەگەر دروست
بێت بڵێین ـ خەدیجە موحەممەدی داخوازی كردوە. ئیتر لە ڕاستیدا ئەو جۆرە پاساوە كەڵكی
نیە و توانای بڕواپێكردنی مرۆڤی هۆشیاری نیە.
ئەوان دەڵێن: "هێنانی ئەو ژنە زۆرە پڕە لە
حیكمەت و كاربەجێیی"! ئێمەش دەزانین كە بەهرەی یەكەمی ئەو ژنانەی تەنها جوانی
بوە و ئەگەر هەندێكیان ڕۆڵێكی گرنگی لە ژیانی ئەودا یان لە كەلەپوری ئیسلامی و مێژوی
ئیسلامیدا هەبوبێت ئەوە پاڵنەری هێنانەكەی نیە بەڵكو پاڵنەری ڕاستەقینە هەر جوانیەكەی
بوە. تەنها (سەودە) جوان نەبوە و ناختێك ناقۆڵا و كەتە بوە حاڵی خۆش نەبوە و پێغەمبەر
هاتوەتە سەر ئەوەی تەڵاقی بدات ئەویش پاڕاوەتەوە و وتویەتی "تەنها با بە ژنی تۆ
بمێنمەوە، شەوەكەی خۆم دەدەم بە عائیشە"، بەڵام عائیشە گەنجتر و جوان بوە پێغەمبەر
خۆشەویستییەكی تایبەتیی بۆی هەبوە و پلەوپایەی تایبەتیی لای هەبوە و ناودار بوە بە
(خۆشەویستەكەی ـ یان نازدارەكەی ـ پێغەمبەری خوا "حبة رسول الله").
ئینجا با ئێمە ئەو پاساو و حیكمەتانە بسەلمێنین
كە لە كەلەپوری ئیسلامی و ئەدەبیاتی داكۆكیكاریی ئیسلامیدا هێنراونەتەوە بۆ زەماوەندەكانی
پێغەمبەر: بۆ نمونە: با بڵێین هێنانی عائیشە بۆ بەستنەوەی ئەبو بەكر بە بنەماڵەی پێغەمبەرەوە
و بۆ گەیاندنی ئەحكامی ئایین بوە (وەكو گوایە وتویەتی: نیوەی دینەكەتان لە عائیشە وەربگرن)،
با بڵێین هێنانی حەفصە لەبەر عومەر بوە، و با بڵێین هێنانی زەینەب بۆ شكاندنی دیاردەی
(بەكوڕكردن) بوە یان بۆ شكاندنی (مەحرەمیی ئامۆزا) بوە [وەكو "هیشام جوعەییط"
وای بۆ دەچێت].. بەڵام ئەی هێنانی كۆیلەی جەنگیی وەكو (صەفییە) و (جوەیریە) بۆچی بوە؟!
بۆ (صەفییە) پێیان وتوە (ئەوە زۆر جوانە و هەر بۆ تۆ دەشێت) ئیتر هەڵی بژاردوە بۆ خۆی،
(جوەیریە) یش هات بۆلای پێغەمبەر بۆ ئەوەی
یارمەتیی بدات بۆ پارەی ئازادبونی لە كۆیلەیی بەڵام پێغەمبەر ئەو پارەیەی كردە مارەییەكەی
و لە خۆیی مارە كرد، چونكە جوان بو، عائیشە دەڵێت: هەر كە جوەیریە دەركەوت ترسام بچێتە
دڵی پێغەمبەرەوە، كە هەر وایش دەرچو. بێ گومان ئاساییە پیاو لە ژنی جوان بگەڕێت و
ژنی جوان هەڵ‌بژێرێت، بەڵام مەلاكان و داكۆكیكارانی ئیسلامی ئەوە ناسەلمێنن و دەڵێن
هەموی حیكمەت و كاربەجێیی بوە و (حەز) نەبوە.. دیسان ئەو فرەژنیەش كێشەیەكی ترە بۆ
بیری ئیسلامی كە پاساودانی ئەستەمە.
ئەوان دەڵێن "لەو كۆمەڵگایەی پێغەمبەردا ئەو
فرەژنیە ئاسایی بوە".. جا با لە كولتوری عەرەبیی ئەو كۆمەڵگا و ڕۆژگارەدا فرەژنی
و ژنی زۆر (زیاد لە چواریش) ئاسایی بوبێت، بەڵام (پێغەمبەری سەرجەم مرۆڤایەتی و كۆتایی
ڕۆژگار) دەبوایە جیاواز بوایە، دەبوایە وەكو سەرمایەدارێكی عەرەب هەڵس‌وكەوتی نەكردایە،
دەبوایە هیچ نەبێت بە سنوری (چوار ژن) ـەوە كە خۆی پەسەندی كردوە پابەند بوایە.. دەبوایە
لەدوای مردنی خاتو خەدیجە ژنێكی هەڵكەوتە سالارە ژنێكی لە ئاستی خۆی بهێنایە و ئیتر
ئەو بارە گرانەی لەسەر خۆی دروست نەكردایە و ئەو هەمو كێشەیەی نەخوڵقاندایە و موسوڵمانی
ئەم سەردەمەی ناچاری هێنانەوەی ئەو پاساوە لاوازانە نەكردایە بۆ پاساودانی فرەژنیی
زیاد لە چواری ئەو.. دەبوایە ئەو هەمو ژنەی كۆ نەكردایەتەوە كە دوای خۆی بۆیشیان نەبێت
شو بكەنەوە و لە ماڵ دەربچن.. بۆ نمونە كاتێك پێغەمبەر كۆچی دوایی دەكات عائیشە تەمەنی
تەنها (٢٠) ساڵ بوە و ئەو كاتە وەختی ڕاستەقینەی شوكردنی بوە، ئیتر ئەو نزیكەی
(٤٧) ساڵەی كە دوای پێغەمبەر ژیاوە بۆی نەبوە شو بكاتەوە یان پیاوێكی نامەحرەم بیبینێت.. [ئەمە بەپێی سەرچاوە ئیسلامیە كۆنەكان دەربارەی تەمەنی عائیشە لەكاتی شوكردنیدا (بۆ
نمونە: بوخاری: حەدیثی ژمارە ٣٨٩٦ كە دەڵێت بە (٩) ساڵی گوێزراوەتەوە، ئەگەر بەپێی
ئەو توێژینەوە نوێیەش بێت كە گوایە دەیسەلمێنێت عائیشە لە (١٨) ساڵیدا گوێزراوەتەوە،
هەر جیاوازییەكی زۆری نیە و بەو پێیەش هەر نزیكەی (٣٠) ساڵ بچوكتر بوە و كاتێك پێغەمبەر
كۆچی دوایی كردوە تەمەنی نزیكەی (٢٧) ساڵ
بوە و نزیكەی (٤٠) ساڵ دوای پێغەمبەر ژیاوە!].
بەڕاستی دەڵێم: ئەگەر پێغەمبەر ـ بۆ نمونە ـ عائیشەی
مارە نەكردایە هەم عائیشە بەختەوەرتر دەبو، هەم پێغەمبەریش كۆمەڵێك كێشەی توش نەدەهات
(كە قورئان هەندێكیانی تۆمار كردوە و گێڕانەوەكانیش هەمویان گەیاندون)، هەم جەستەی
ئیسلامیش توشی پارچەپارچەبون نەدەهات [چونكە شەڕ و كێشەی عەلی لەلایەك و عائیشە و موعاویە
لەلایەكی تر بەشێكی گەورەی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی عائیشە كە دوژمنی عەلی بوە بەهۆی ئەوەوە
كە خێزانی پایەداری پێغەمبەر بوە جەمسەرێكی قورس بوە و كێشەكەی گەیاندوەتە بارێكی تەواو
كارەساتبار، وەكو لە جەنگی وشترەكە (الجمل) دا دەركەوت. هەروەكو عائیشە لە فەتواداندا
بۆ تەكفیركردن و كوشتنی عوسمان دەستی هەبوە كە وتویەتی (اقتلوا نعثلا فقد كفر) (تەنها
بۆ نمونە بڕوانە: الطبري، تاريخ الرسل والملوك. دار الكتب العلمية، بيروت، ١٤٠٧ هـ. جـ. ٣، ص. ١٢)، كە ئەم كوشتنەش هەر سەرەتایەكی ئەو كێشە و شەڕانە بو كە جەستەی ئیسلامیان
داغان كرد]، هەم موسوڵمانی ئێستەش ئیحراج نەدەبو و پاساودانی ئیسلامیش ئاسان دەبو..
